Đề xuất Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp có hiệu lực từ ngày 1/7

Theo báo cáo tại phiên họp, sau khi các đại biểu Quốc hội góp ý kiến, Chính phủ đã tiếp thu, chỉnh lý và giải trình nhiều nội dung trong dự thảo Luật.

Trong đó, về các quy định liên quan đến “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp”, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính và nhiều đại biểu Quốc hội tán thành quy định khái niệm “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp” theo hướng khái quát, quy định nguyên tắc chung như tại dự thảo Luật để tương đồng với Luật Phòng, chống rửa tiền.

Đồng thời, Chính phủ cũng tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội với các góp ý mang tính kỹ thuật về trách nhiệm thu thập, lưu giữ, cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp và nội dung quy định giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể về tiêu chí để xác định chủ sở hữu hưởng lợi, chế tài xử lý vi phạm khi không cung cấp thông tin theo quy định…

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, dự thảo Luật không quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi cho cơ quan đăng ký kinh doanh, vì việc yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện riêng biệt một thủ tục hành chính chỉ để kê khai bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi sẽ làm tăng thủ tục, phát sinh chi phí cho doanh nghiệp. Đồng thời, yêu cầu này cũng chưa phù hợp với nguyên tắc không hồi tố trong áp dụng pháp luật quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Về nội dung bổ sung đối tượng viên chức được tham gia thành lập, quản lý doanh nghiệp, Chính phủ đã tiếp thu ý kiến đại biểu, sửa đổi dự thảo Luật theo hướng quy định đối tượng không được thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp bao gồm công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Như vậy, đảm bảo thống nhất với Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và Nghị quyết số 193/2025/QH15.

Tại phiên họp, một số uỷ viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội băn khoăn về việc đẩy sớm thời điểm hiệu lực của Luật sửa đổi lần này nếu không kịp ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành Luật.

Làm rõ vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định, Chính phủ đã cân nhắc rất kỹ và đề xuất hiệu lực Luật này từ ngày 1/7/2025. Hiện nay, Bộ Tài chính đã chủ động dự thảo nghị định hướng dẫn song song với quá trình xây dựng luật và gửi cho Bộ Tư pháp thẩm định. Ngay sau khi Quốc hội thông qua, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ để ban hành ngay văn bản hướng dẫn thực hiện. Do đó, Bộ trưởng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép Luật này vẫn có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Về quy định về phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty chưa đại chúng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin, riêng quy định công ty không phải công ty đại chúng phát hành trái phiếu riêng lẻ phải đáp ứng điều kiện về tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu không vượt quá 5 lần đã được Chính phủ xin ý kiến, làm việc kỹ lưỡng nhiều lần với doanh nghiệp, các cơ quan liên quan trong gần một năm vừa qua.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, hiện nay vẫn cần áp dụng hình thức quản lý như vậy để đảm bảo 2 vấn đề: Thứ nhất, tất cả những doanh nghiệp có nhu cầu huy động nguồn vốn và hoạt động minh bạch, trung thực có điều kiện để tiếp tục phát hành trái phiếu để huy động nguồn vốn trung và dài hạn. Thứ hai, hạn chế, loại bỏ những doanh nghiệp không trung thực, lợi dụng quy định về phát hành trái phiếu riêng lẻ để trục lợi.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ sẽ đề xuất Quốc hội sửa đổi toàn diện Luật Doanh nghiệp trong thời gian tới, dự thảo Luật lần này tập trung sửa đổi một số điều, khoản cần triển khai ngay.

"Hầu hết các dự thảo luật sửa đổi lần này Chính phủ đều yêu cầu phải có hiệu lực sớm nhất có thể và chậm nhất là ngày 1/10/2026 để đảm bảo tính kịp thời, cấp bách", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết.