Kỳ vọng Mỹ - Trung hàn gắn quan hệ

Hàn gắn quan hệ bắt đầu bằng hợp tác khí hậu

Ông John Kerry đến Bắc Kinh hôm 16.7 để nối lại các cuộc đàm phán về khí hậu, trong bối cảnh Thủ đô của Trung Quốc đang trải qua một trong những mùa hè nóng nhất từng được ghi nhận.

Kể từ năm 1951, Bắc Kinh ghi nhận nhiệt độ vượt ngưỡng 40 độ C trong 11 ngày, với gần một nửa trong số đó xảy ra trong vài tuần qua, bao gồm kỷ lục mới về ngày nóng nhất của thủ đô Trung Quốc vào tháng 6. Trong khi đó, theo CNN, tại Mỹ, một đợt nắng nóng cực độ cũng đang gia tăng, với nhiệt độ ở tây nam tăng cao tới 49 độ C.

Nắng nóng hiện là một vấn đề toàn cầu: Ngày nóng nhất hành tinh từng được ghi nhận trong 4 ngày liên tiếp vào đầu tháng 7.

Ông Li Shuo - cố vấn chính sách toàn cầu cấp cao tại tổ chức Hòa bình Xanh Trung Quốc (Greenpeace China) - cho biết, đây là tình huống có thể đưa Trung Quốc và Mỹ trở lại cùng quan điểm.

Trung Quốc và Mỹ là hai quốc gia gây ô nhiễm lớn nhất thế giới, chiếm gần 40% lượng khí thải toàn cầu. Điều này có nghĩa là những nỗ lực ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng khí hậu sẽ cần phải có sự tham gia của hai cường quốc này trong việc cắt giảm mạnh sản xuất nhiên liệu hóa thạch.

Tuy nhiên, sự hợp tác về khí hậu giữa Bắc Kinh và Washington gần như bị đóng băng trong gần một năm trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng.

Năm nay, nhiệt độ ngột ngạt đến sớm hơn, ảnh hưởng đến hàng trăm triệu cư dân.

Theo giới chuyên gia, những đợt nắng nóng không ngớt nêu bật tính cấp bách của việc Mỹ và Trung Quốc nối lại hợp tác, vì cuộc khủng hoảng khí hậu đang diễn ra sẽ không đợi hai nước hàn gắn quan hệ trước.

Ông Li nói: “Việc đình chỉ các cuộc đàm phán về khí hậu đã tạo ra một tiền lệ rất xấu. Những căng thẳng trong quan hệ song phương không nên cản trở các cuộc thảo luận về khí hậu. Cần phải có nhiều khả năng phục hồi hơn nữa”.

Chuyến đi biểu tượng

Ông John Kerry là thành viên nội các thứ ba của Mỹ đến thăm Trung Quốc trong những tuần gần đây, khi chính quyền Tổng thống Joe Biden tăng cường nỗ lực hàn gắn các liên lạc bị rạn nứt và ổn định quan hệ với Bắc Kinh.

Tháng trước, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường trong chuyến thăm Bắc Kinh ngày 7.7. Ngoại trưởng Blinken cũng đã gặp nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ở Jakarta, Indonesia hôm 13.7.

“Sau đại dịch COVID-19 và mối quan hệ Mỹ - Trung ngày càng xấu đi, biến đổi khí hậu hứa hẹn sẽ là một lĩnh vực mà sự hợp tác hiệu quả có thể mang lại lợi ích cho hai nước và phần còn lại của thế giới” - Alex Wang, Giáo sư Luật tại Đại học California, Los Angeles và là chuyên gia về chính sách khí hậu của Trung Quốc, nói.

Theo ông, mỗi quốc gia hiện có các chương trình lớn để đầu tư và thúc đẩy quá trình khử carbon, nhưng không bên nào hành động đủ nhanh.

Ông John Kerry đã đến Trung Quốc hai lần kể từ khi được bổ nhiệm làm đặc phái viên về khí hậu của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông đã đến Thượng Hải vào tháng 4.2021 và Thiên Tân 5 tháng sau đó. Lần này, ông Kerry sẽ ở Bắc Kinh 4 ngày để gặp các quan chức cấp cao của Trung Quốc.

“Đặc phái viên Kerry mong muốn hợp tác với Trung Quốc để giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu, bao gồm cả việc tăng cường thực hiện cũng như thúc đẩy COP28 thành công” - Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo hôm 12.7.

Bộ Sinh thái và Môi trường Trung Quốc cho biết, hai bên sẽ “trao đổi quan điểm chuyên sâu về hợp tác để giải quyết biến đổi khí hậu”.
Giống như các chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Yellen, các chuyên gia không mong đợi bất kỳ thông báo quan trọng nào từ chuyến đi của ông Kerry, nhưng nói rằng, các trao đổi giữa hai bên có ý nghĩa quan trọng.