Mùa bão 2025 bị ENSO trung tính chi phối, xu hướng khó lường

Các nhà dự báo bão đang bắt đầu công bố các bản dự báo đầu tiên cho mùa bão năm 2025. Những thông tin quan trọng giúp định hình mùa bão tiếp theo chính là những năm có diễn biến bão tương tự.

Bất kỳ năm nào cũng có thể là năm tương tự của mùa bão 2025. Tuy nhiên, có một số năm có sức nặng hơn do có ảnh hưởng của hiện tượng El Nino - Dao động phương Nam (ENSO). ENSO gồm 3 pha: EL Nino, La Nina và trung tính (thường gọi là La Nada).

Theo nguyên tắc chung, những năm La Nina thường dẫn tới nhiều bão, áp thấp nhiệt đới ở lưu vực Đại Tây Dương trong khi những năm El Nino thường có mùa bão ít hoạt động hơn.

Tuy nhiên, đây không phải quy luật tuyệt đối bởi mùa bão có thể đi ngược lại xu hướng bằng cách hoạt động mạnh hơn hoặc yếu hơn mức chỉ báo của ENSO.

Mùa bão 2025, các mô hình khí hậu toàn cầu và các nhà dự báo thời tiết trên thế giới đều dự báo thời tiết ở giai đoạn trung tính. La Nina dự kiến kết thúc trong những tuần trước khi vào giai đoạn chính của mùa bão.

Pha trung tính của ENSO thường có đặc trưng là nhiệt độ bề mặt biển khu vực trung tâm và phía đông Thái Bình Dương diễn biến bất thường, dao động từ -0,5 độ C đến 0,5 độ C, tức là không có các điều kiện dẫn tới nhiệt độ nước biển nóng ấm hơn hoặc mát mẻ hơn chi phối trong khu vực.

Nhìn lại dữ liệu trong 4 thập kỷ qua, có một số năm La Nina tồn tại đầu năm sau đó chuyển sang pha trung tính của ENSO gồm năm 2018, 2012, 2001, 1989 và 1986. Đây là những năm có khả năng có diễn biến tương tự mùa bão năm 2025.

5 năm kể trên có trung bình 14,8 cơn bão, trong đó có 8,6 bão cuồng phong và 3,2 cơn bão lớn, cao hơn so với mức trung bình của mùa bão hiện đại gồm 17 cơn bão, 7 bão cuồng phong và 3 cơn bão lớn.

Dựa trên diễn biến mùa bão của các năm tương tự và thông tin trước mùa bão do Trung tâm Dự báo Thời tiết Trung hạn châu Âu công bố, mọi dấu hiệu đều chỉ ra mùa bão 2025 ở mức trung bình hoặc cao hơn một chút so với mức trung bình. Dữ liệu cũng cho thấy ít khả năng mùa bão 2025 đến muộn kỷ lục hoặc trở thành mùa bão bận rộn nhất.

Đại học Tiểu bang Colorado dự kiến công bố dự báo bão đầu mùa cho mùa bão 2025 vào ngày 3.4 và một số tổ chức khác dự kiến công bố bản dự báo bão trong những tuần và tháng trước khi mùa bão chính thức bắt đầu.

Mùa bão 2018 là mùa bão ENSO trung tính gây tổn thất và có tác động lớn nhất từng được ghi nhận, với những cơn bão mạnh như Michael và Florence.

Bão Florence đổ bộ vào Bắc Carolina vào tháng 9.2018 là một hệ thống bão điển hình của Cabo Verde, bắt nguồn từ ngoài khơi bờ biển châu Phi và có hành trình dài băng qua Đại Tây Dương.

Ngược lại, bão Michael hình thành vào tháng 10 sau đó tăng cấp chóng vánh lên siêu bão cấp 5 và đổ bộ vào Florida Panhandle. Michael trở thành cơn bão cấp 5 đầu tiên tấn công đất liền kể từ bão Andrew năm 1992.

Trong mùa bão năm 2018, cả phía tây Vịnh Mexico và vùng Caribe đều tương đối yên tĩnh, trong khi vùng trung tâm Đại Tây Dương trở thành điểm nóng cho bão xuất hiện.