Lớp học 'xóa mù công nghệ' của thầy giáo mang quân hàm xanh
Những lớp Bình dân học vụ số ở Nghệ An đang giúp người dân vùng cao tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến, mở ra cơ hội phát triển kinh tế.
![]() |
| Cán bộ Biên phòng hướng dẫn người dân sử dụng ứng dụng VNeID. (Ảnh: Hải Thượng) |
Xóa mù công nghệ nơi biên viễn
Khi màn đêm buông xuống, căn phòng nhỏ trong khuôn viên Đồn Biên phòng Mỹ Lý ở xã Bắc Lý (Nghệ An) lại rộn ràng tiếng nói, tiếng cười. Bên những chiếc máy tính, điện thoại thông minh, đồng bào người Mông, Khơ Mú, Thái… chăm chú nghe cán bộ Biên phòng hướng dẫn cách cài đặt ứng dụng VNeID, đăng ký định danh điện tử hay nộp hồ sơ dịch vụ công trực tuyến.
Học viên ở đây không phân biệt lứa tuổi, từ những chàng thanh niên đến những người mẹ, người chị vốn quanh năm chỉ quen với nương rẫy. Anh Cụt Văn Khuyên (trú tại bản Huồi Cáng 2, xã Bắc Lý) không giấu nổi niềm phấn khởi khi vừa tự tay thực hiện thành công một thủ tục hành chính trên điện thoại.
Anh Khuyên nhớ lại, trước đây, mỗi lần muốn làm giấy tờ, thủ tục hành chính anh phải đi xe máy hàng chục cây số mới đến được trung tâm xã. Gặp ngày mưa gió, đường trơn trượt thì đành phải ở nhà, bỏ dở công việc.
"Sau khi được các chú bộ đội hướng dẫn làm các thủ tục hành chính trên điện thoại, giờ tôi có thể làm tại nhà, tiện lắm! Cứ ở đâu có sóng là ở đó làm được việc, không còn sợ đường xa nữa", anh Khuyên chia sẻ.
Không chỉ thu hút thanh niên, những phụ nữ trung niên như chị Lữ Thị Đun (bản Huồi Cáng 1, xã Bắc Lý) cũng trở thành học viên tích cực. Chị Đun thật thà cho biết, trước đây nghe tivi nói dịch vụ công trực tuyến, vợ chồng chị cảm thấy rất xa lạ, nghĩ việc này chỉ người dân thành phố mới làm được.
"Nhờ được bộ đội Biên phòng hướng dẫn, cầm tay chỉ việc, giờ tôi thấy cũng dễ hiểu, dễ làm. Mình biết rồi thì về dạy lại cho mấy chị em khác trong bản cùng làm", chị Đun hào hứng kể.
Để có được những kết quả đó là sự nỗ lực không mệt mỏi của những thầy giáo mang quân hàm xanh. Trung tá Nguyễn Xuân Hóa, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Mỹ Lý cho biết, đơn vị tận dụng tối đa cơ sở vật chất sẵn có, linh hoạt tổ chức lớp học vào những khung giờ nông nhàn như buổi chiều muộn hoặc tối để bà con dễ dàng tham gia.

Trung tá Nguyễn Xuân Hóa hướng dẫn người dân sử dụng máy tính. (Ảnh: Hải Thượng)
Đặc biệt, nội dung giảng dạy không khô cứng mà được lồng ghép khéo léo. Bên cạnh kỹ năng công nghệ số, các chiến sĩ còn tuyên truyền pháp luật, an ninh biên giới, phòng tránh lừa đảo trực tuyến, bảo mật thông tin cá nhân…
"Chúng tôi bồi dưỡng lực lượng nòng cốt ở từng bản để họ tiếp tục hướng dẫn lại cho bà con. Nhờ vậy, mô hình không chỉ giúp nâng cao kỹ năng số mà còn hình thành văn hóa an toàn số nơi biên giới", Trung tá Hóa chia sẻ.
Bên cạnh đó, Đồn Biên phòng Mỹ Lý còn phối hợp với Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Mỹ Lý 1 duy trì lớp xóa mù chữ truyền thống cho phụ nữ Mông tại bản Piêng Vai, xã Mỹ Lý. Lớp học với 11 học viên sáng đèn suốt nhiều tháng qua.
Tại đây, các thầy giáo Biên phòng không chỉ dạy Toán, Tiếng Việt mà còn hướng dẫn cách chăm sóc sức khỏe, nuôi dạy con cái, phát triển kinh tế hộ gia đình. Sự kết hợp giữa xóa mù chữ và xóa mù công nghệ đang tạo nên một nền tảng dân trí vững chắc cho vùng biên viễn.
Hành trình kiến tạo công dân số
Không chỉ dừng lại ở nơi rẻo cao, phong trào Bình dân học vụ số còn lan tỏa mạnh mẽ xuống các đồn Biên phòng tuyến biển, tạo nên một không khí sôi nổi trên toàn tỉnh Nghệ An.
Về với phường biển Quỳnh Mai, Đồn Biên phòng Quỳnh Phương đang tiên phong trong việc số hóa công tác dân vận. Trung tá Nguyễn Xuân Quang, Chính trị viên phó Đồn Quỳnh Phương nhận định, chuyển đổi số giúp công tác tuyên truyền, vận động thanh niên nhanh hơn, hiệu quả hơn.

Lớp xóa mù chữ ở bản Piêng Vai, xã Mỹ Lý. (Ảnh: CSCC)
Các chi đoàn đã khai thác mạng xã hội như Zalo, Facebook để phổ biến chủ trương, chính sách, chia sẻ gương người tốt, việc tốt… Mỗi cán bộ, đoàn viên trở thành tuyên truyền viên số, lan tỏa tri thức và kỹ năng công nghệ đến cộng đồng.
Ngoài ra, Đồn Biên phòng Quỳnh Phương còn thí điểm mô hình hội nghị không giấy tờ, thay thế tài liệu in bằng trình chiếu slide, video ngắn, vừa tiết kiệm chi phí, vừa sinh động, dễ hiểu.
Các Tổ công nghệ cộng đồng được thành lập để hướng dẫn người dân thanh toán không dùng tiền mặt, sử dụng dịch vụ công trực tuyến, góp phần đưa chính quyền điện tử đến gần hơn với đời sống ngư dân.
Phong trào Bình dân học vụ số bước đầu đang mang lại nhiều chuyển biến tích cực về kinh tế - xã hội. Trước hết là tiết kiệm thời gian và chi phí, khi người dân có thể nộp hồ sơ, tra cứu thông tin ngay tại nhà thay vì phải đi xa, giúp dành thêm thời gian cho lao động sản xuất.
Thêm vào đó, cơ hội kinh doanh cũng mở rộng khi nhiều thanh niên biết tận dụng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử để giới thiệu, bán sản phẩm địa phương và thanh toán điện tử. Bình dân học vụ số đang thực sự trở thành luồng gió mới, giúp vùng biên xứ Nghệ từng bước bắt kịp nhịp sống hiện đại.
Ngày 22/5/2025, UBND Nghệ An ban hành Kế hoạch số 378/KH-UBND triển khai phong trào Bình dân học vụ số trên phạm vi toàn tỉnh. Mục tiêu đến năm 2026, 100% số cán bộ, công chức, người lao động, học sinh tiểu học và người dân trưởng thành có kiến thức, kỹ năng số, sẵn sàng tham gia xã hội số.










