Bẫy việc làm online nhắm vào lao động Việt

Lợi dụng hy vọng và sự tuyệt vọng của người tìm việc

Trên nhiều nền tảng mạng xã hội và các kênh tuyển dụng trực tuyến, những lời mời chào “việc nhẹ lương cao”, “xuất cảnh trong tuần”, “cam kết thu nhập ngàn đô” tiếp tục lan tràn với tốc độ chóng mặt. Cùng với sự phát triển của công nghệ, các hình thức lừa đảo việc làm xuyên biên giới ngày càng tinh vi hơn.

Thời gian gần đây, Bộ Công an đã khởi tố, điều tra rất nhiều vụ án liên quan đến hoạt động xuất khẩu lao động. Các tội danh chủ yếu gồm: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, xuất cảnh trái phép, mua bán người, tổ chức trốn đi nước ngoài hoặc ở lại trái phép, vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, nhận hối lộ, làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức.

Trao đổi với Lao Động, bà Mitsue Pembroke - Quyền Trưởng đại diện Phái đoàn Tổ chức di cư quốc tế (IOM) tại Việt Nam - cho biết, báo cáo Di cư Châu Á - Thái Bình Dương năm 2025 của IOM ghi nhận một số xu hướng đáng chú ý, trong đó lừa đảo trực tuyến hiện là nguyên nhân chính dẫn đến buôn người và ép buộc phạm tội ở Đông Nam Á, bao gồm cả Việt Nam.

Theo dữ liệu của IOM, 81% nạn nhân được hỗ trợ có nguồn gốc từ các nước châu Á - Thái Bình Dương, trong đó số người được hỗ trợ sau khi giải cứu đã tăng gấp 5 lần trong vài năm gần đây. Xu hướng này cho thấy cần tăng cường phòng ngừa thông qua nâng cao nhận thức và bảo vệ mạnh mẽ hơn trong suốt quá trình di cư. Phần lớn nạn nhân buôn người xuất phát từ khu vực châu Á - Thái Bình Dương, với Myanmar và Campuchia là hai quốc gia khai thác chính. Các tuyến buôn người hiện đã mở rộng sang châu Phi và Nam Mỹ.

“Theo quan sát của IOM, thanh niên Việt Nam có nguyện vọng ra nước ngoài làm việc để cải thiện cuộc sống ngày càng bị các đối tượng lừa đảo việc làm trực tuyến nhắm tới, lợi dụng hy vọng và sự tuyệt vọng của những người tìm việc, đặc biệt qua các kênh trực tuyến”, bà Mitsue Pembroke nhận định.

Nâng cao năng lực hệ thống trung tâm dịch vụ việc làm

IOM cho rằng, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào nâng cao kỹ năng và đa dạng hóa thị trường lao động, đi đôi với quản trị hiệu quả các kênh dịch chuyển lao động. Người lao động di cư cần được hỗ trợ toàn diện từ giai đoạn chuẩn bị, hội nhập tại nước đến cho tới tái hòa nhập khi trở về. IOM cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phối hợp giữa các đơn vị như Cục Việc làm, Cục Quản lý lao động ngoài nước, Vụ Hợp tác quốc tế thuộc Bộ Nội vụ và sự liên kết giữa Bộ Nội vụ với Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm bảo đảm người lao động tiếp cận thông tin thị trường, có điều kiện giáo dục và đào tạo phù hợp với nhu cầu của các thị trường tiếp nhận lao động.

Phó Cục trưởng Cục Việc làm Nguyễn Thị Quyên cho biết, Luật Việc làm số 74/2025/QH15 được của Quốc hội thông qua ngày 16.6.2025 đánh dấu bước điều chỉnh toàn diện, bổ sung nhiều chính sách mới nhằm hoàn thiện thị trường lao động và tạo hệ sinh thái chính sách ưu việt hơn cho người lao động và doanh nghiệp.

Luật Việc làm mới tập trung vào nhiều nhóm chính sách quan trọng. Trước hết là việc điều chỉnh phạm vi và mở rộng đối tượng thụ hưởng, nhằm bảo đảm ngày càng nhiều nhóm lao động đặc biệt những nhóm yếu thế được tiếp cận chính sách. Kèm theo đó là các cơ chế hỗ trợ tạo việc làm, duy trì việc làm, mở rộng chính sách thông qua đa dạng các kênh tiếp cận, nâng cao hiệu quả của sàn giao dịch việc làm trong nước và các hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Phó Cục trưởng Nguyễn Thị Quyên cho biết, thời gian tới, đơn vị sẽ phối hợp với các tổ chức của Hàn Quốc nhằm nâng cao năng lực hệ thống trung tâm dịch vụ việc làm, đặc biệt trong công tác thu thập và báo cáo dữ liệu thị trường lao động, bảo đảm tương thích với hệ thống dữ liệu quốc gia. Hai là hỗ trợ kỹ thuật để xây dựng, củng cố các tổ chức đào tạo...