Công ty năng lượng mặt trời bị ghét nhất nước Mỹ vì một hành động 'không ai dám làm'

Auxin Solar Inc., vốn chỉ là một nhà sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời nhỏ bé và chật vật với nhiều khó khăn. Nhưng công ty ấy lại đang khiến cho toàn bộ ngành năng lượng tái tạo của Mỹ rơi vào hỗn loạn.

"Đơn thương độc mã" lên tiếng công khai

Một đơn kiện mà Auxin đệ trình lên Bộ Thương mại cáo buộc các công ty Trung Quốc lách thuế đã khiến Mỹ phải mở một cuộc điều tra vào tháng 3. Cuộc điều tra này đã cản trở hầu hết các hoạt động nhập khẩu tấm pin năng lượng mặt trời và làm trì hoãn các dự án năng lượng mặt trời trên khắp nước Mỹ, theo các công ty năng lượng cho biết.

Các giám đốc điều hành và chính trị gia về năng lượng bao gồm Thống đốc California Gavin Newsom đã phản đối, cảnh báo rằng cuộc điều tra có thể cản trở nỗ lực của Mỹ trong việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch hơn để chống lại biến đổi khí hậu. Thiệt hại mà tình trạng hỗn loạn này gây ra cho ngành công nghiệp được ước tính có thể lên đến hàng tỷ USD.

Hôm thứ Tư, NiSource Inc., công ty năng lượng có trụ sở tại Indiana, cho biết các dự án năng lượng mặt trời bị chậm trễ tới 18 tháng có nghĩa là họ sẽ phải giữ cho các nhà máy nhiệt điện than phải ngưng hoạt động lâu hơn dự kiến.

Sự gián đoạn đã làm dấy lên những nghi vấn như, điều gì đã thúc đẩy Auxin làm như vậy, công ty này lấy đâu ra tài trợ cho cuộc chiến pháp lý của mình và có thực sự là họ sản xuất tấm pin thật hay không?

 

Giám đốc điều hành Auxin Mamun Rashid cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng chính công ty đang tự tài trợ cho bản kiến ​​nghị, nhằm tìm cách ngăn chặn các hành vi thương mại không công bằng đã gây tổn hại cho các nhà sản xuất Mỹ. Một chuyến tham quan nhà máy của ông gần đây cho thấy có khoảng 30 công nhân đang sản xuất các tấm pin năng lượng mặt trời.

Ông cho biết, kết quả của việc cáo buộc này là các nhân viên của ông đã gặp rắc rối, máy tính chủ của ông đã bị tấn công và những chiếc xe kỳ lạ đã chạy vòng quanh nhà máy của ông.

Ông Rashid cũng là một cựu kỹ sư vi mạch ở Thung lũng Silicon. Ông cho biết: "Có ai đó đã gọi cho tôi vài ngày trước và nói rằng tên tuổi của công ty chúng tôi bị ghét vô cùng trong ngành này." Trong những năm qua, ông đã bán một chiếc Porsche quý giá và tiêu hết quỹ 401(k) của mình để giữ cho công ty năng lượng mặt trời sống sót.

Ông nói thêm: "Tôi không bao giờ muốn thực hiện một hành động nào gây tổn hại cho ngành năng lượng tái tạo. Nhưng không tuân thủ luật pháp của Mỹ là việc có thể bỏ qua sao?" Ông cũng nói thêm rằng việc đối mặt với thách thức về khí hậu là điều quan trọng đối với ông.

Một công ty tư nhân có trụ sở tại San Jose, California, đã phản đối đơn kiện của Auxin, nhấn mạnh mức độ phụ thuộc của ngành năng lượng mặt trời Mỹ vào nguồn cung nước ngoài, hầu hết được kiểm soát bởi các công ty Trung Quốc. Những công ty này có thể sản xuất khối lượng lớn với giá thành rẻ.

Theo công ty tư vấn năng lượng Wood Mackenzie, các nhà sản xuất Trung Quốc tạo ra khoảng 63% polysilicon được sử dụng trong hầu hết các tấm pin năng lượng mặt trời trên toàn cầu và hơn 2/3 số tấm wafer trong quá trình sản xuất.

Trong thập kỷ qua, Mỹ đã cố gắng giữ một số ngành sản xuất năng lượng mặt trời ở trong nước bằng cách đánh thuế đối với tế bào quang điện và tấm pin năng lượng mặt trời, bao gồm cả thuế suất cao đối với các nhà sản xuất Trung Quốc. Nhưng thay vào đó, Trung Quốc được cho là đã chuyển các linh kiện sang các nước Đông Nam Á như Malaysia, Thái Lan, Việt Nam và Campuchia để lắp ráp trước khi nhập khẩu sang Mỹ.

Tình cảnh hỗn loạn

Năm ngoái, một nhóm các nhà sản xuất năng lượng mặt trời của Mỹ đã đệ đơn kiến nghị ẩn danh lên Bộ Thương mại, nói rằng các nhà sản xuất Trung Quốc đang trốn tránh thuế quan của Mỹ bằng cách định tuyến hoạt động của họ qua các quốc gia Đông Nam Á.

Sau khi bản kiến ​​nghị đó bị từ chối vì không biết danh tính của những người viết là ai, Auxin - một thành viên trong nhóm kiến nghị - đã quyết định thử lại theo cách đơn độc và công khai, một người biết về câu chuyện này cho hay.

Ông Rashid cho biết Auxin có doanh thu chưa đến 10 triệu USD vào năm ngoái và đã thu được lợi nhuận nhỏ. Auxin có thể sản xuất 150 megawatt tấm mỗi năm, ít hơn những gì mà một dự án năng lượng quy mô lớn thường yêu cầu. Ông Rashid cho biết nó đang hoạt động khoảng 30% công suất đó.

 

Trong chuyến thăm gần đây đến nhà máy của Auxin nằm trong khu công nghiệp San Jose, người ta thấy một số công nhân đang lắp ráp các tấm pin năng lượng mặt trời. 

Trong chuyến thăm gần đây đến nhà máy của Auxin, nằm trong khu công nghiệp San Jose, một số công nhân đang lắp ráp các tấm panel. Một số máy được giám sát xâu chuỗi các tế bào quang điện lại với nhau trong khi mọi người đang hàn các bộ phận bằng tay. Các công nhân chuyển các tấm pin đã hoàn thiện qua các máy cán lớn và để nguội trước khi chuyển chúng vào các chồng tấm pin trong một góc tối.

Kể từ khi đơn kiến nghị được trình lên, các chuyến hàng từ Đông Nam Á đến Mỹ đã bị tạm dừng, theo các nhóm năng lượng và thương mại cho biết. Nguyên do là vì các nhà sản xuất ở nước ngoài lo ngại họ có thể bị đánh thuế bổ sung.

Một nhóm gồm 22 thượng nghị sĩ Mỹ đã gửi một lá thư cho Tổng thống Biden vào Chủ nhật, nói rằng cuộc điều tra đang gây ra "sự gián đoạn lớn trong ngành năng lượng mặt trời" và yêu cầu nhanh chóng kết thúc vụ việc.

Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo đã nói với một hội đồng của Thượng viện vào tuần trước rằng không thể không giải quyết cáo buộc của đơn khiếu nại nhưng sẽ cố gắng làm điều đó nhanh nhất có thể.

Các công ty điện lực như NextEra Energy Inc. và Xcel Energy Inc. cho biết nhiều dự án năng lượng mặt trời của họ đang phải đối mặt với sự chậm trễ kéo dài hàng tháng. Hiệp hội các ngành công nghiệp năng lượng mặt trời, một nhóm thương mại của Mỹ, cảnh báo rằng cái mà họ gọi là "thuế Auxin" có thể làm giảm 48% việc triển khai năng lượng mặt trời dự kiến ​​trong năm nay.

Himanshu Saxena, Giám đốc điều hành của Starwood Energy Group, một công ty cổ phần tư nhân tài trợ và phát triển các dự án năng lượng, cho biết: "Ai cũng như đang ngồi trên đống lửa." Ông lưu ý rằng các nhà phát triển năng lượng mặt trời không thể chắc chắn khi nào họ sẽ nhận được tấm pin hoặc chúng sẽ có giá bao nhiêu.

First Solar Inc., nhà sản xuất năng lượng mặt trời lớn nhất của Mỹ, đã công khai lên tiếng ủng hộ Auxin nhưng không phải là ở trong bản kiến ​​nghị. Samantha Sloan, phó chủ tịch chính sách của công ty cho biết, First Solar sử dụng các vật liệu và quy trình sản xuất khác với hầu hết các nhà sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời nên không bị ảnh hưởng bởi thuế quan.

Sự chỉ trích của Auxin cho thấy rằng một số người "sợ rằng Bộ Thương mại sẽ phát hiện ra rằng các nhà sản xuất năng lượng mặt trời của Trung Quốc trên thực tế đang vi phạm và sẽ buộc họ phải chịu trách nhiệm về các hành vi thương mại không công bằng và bất hợp pháp của mình," bà Sloan nói.

Tham khảo WSJ

https://cafef.vn/cong-ty-nang-luong-mat-troi-bi-ghet-nhat-nuoc-my-vi-mot-hanh-dong-khong-ai-dam-lam-20220506172314534.chn