Tại sao OPEC không “vội” hạ nhiệt giá dầu?

Tuy nhiên các thành viên của nhóm sản xuất dầu OPEC+ - bao gồm cả Nga - không vội vàng hành động. OPEC+ là một nhóm gồm 23 quốc gia xuất khẩu dầu mỏ họp hàng tháng tại Vienna, để quyết định lượng dầu thô sẽ đưa ra thị trường thế giới. Cốt lõi của nhóm này là 13 thành viên của OPEC (Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ), chủ yếu là các nước Trung Đông và châu Phi. Được thành lập vào năm 1960 với mục đích cố định nguồn cung dầu trên toàn thế giới và giá dầu.

Ngày nay, các quốc gia OPEC sản xuất khoảng 30% lượng dầu thô của thế giới, khoảng 28 triệu thùng/ngày, trong đó thành viên Saudi Arabia sản xuất hơn 10 triệu thùng/ngày.

Vào năm 2016, khi giá dầu đặc biệt thấp, OPEC đã liên kết với 10 nhà sản xuất dầu bên ngoài nhóm để tạo ra OPEC+. Trong số đó có Nga, cũng sản xuất hơn 10 triệu thùng/ngày. Cùng với nhau, các quốc gia này sản xuất khoảng 40% tổng lượng dầu thô của thế giới.

Chuyên gia Kate Dourian, thuộc Viện Năng lượng cho biết OPEC+ điều chỉnh cung và cầu để cân bằng thị trường, và họ giữ giá cao bằng cách giảm nguồn cung khi nhu cầu về dầu sụt giảm. OPEC+ cũng có thể hạ giá bằng cách đưa thêm dầu vào thị trường, đây là điều mà các nhà nhập khẩu lớn như Mỹ và Anh muốn làm. Vào mùa xuân năm 2020, khi Covid lan rộng khắp thế giới và các quốc gia bắt đầu ngừng hoạt động, giá dầu thô đã giảm vì thiếu người mua.

Sau đó, các thành viên OPEC+ đồng ý giảm sản lượng 10 triệu thùng/ngày để đẩy giá tăng trở lại. Vào tháng 6/2021, với nhu cầu dầu thô bắt đầu phục hồi, OPEC+ bắt đầu tăng dần nguồn cung, đưa thêm 400.000 thùng/ngày vào thị trường thế giới. Hiện nhóm đang cung cấp ít hơn khoảng 2,5 triệu thùng dầu mỗi ngày so với vào mùa xuân năm 2020.

Tuy nhiên, khi xảy ra xung đột ở Ukraine, giá dầu thô đã tăng vọt lên hơn 100 USD/thùng. Điều này đã khiến giá xăng dầu tại các điểm bơm tăng lên đáng kể.

Chuyên gia David Fyfe, Nhà kinh tế trưởng tại Argus Media cho biết: Khi OPEC+ cắt giảm nguồn cung 10 triệu thùng/ngày vào tháng 5/2020, họ đã cắt quá sâu. Hiện họ đang tăng nguồn cung với tốc độ chậm mà không tính đến ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine. Những người mua dầu lo sợ rằng EU sẽ theo chân Mỹ và áp đặt lệnh cấm vận đối với nhập khẩu dầu từ Nga. Châu Âu hiện nhập khẩu hơn 2,5 triệu thùng dầu thô mỗi ngày từ Nga. Mối đe dọa về lệnh cấm vận đối với dầu mỏ của Nga đã khiến thị trường thêm khó khăn, vì nó có thể dẫn đến nguồn cung bị thắt chặt nghiêm trọng.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhiều lần kêu gọi Saudi Arabia tăng sản lượng dầu nhưng vô ích. Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng yêu cầu Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất tăng sản lượng nhưng cũng bị từ chối. Hai nước này có công suất dư thừa, nhưng họ từ chối tăng sản lượng. Các quốc gia OPEC+ khác đang gặp khó khăn trong việc tăng sản lượng dầu của họ.

Chuyên gia David Fyfe cho biết, các nhà sản xuất như Nigeria và Angola đã giảm nhẹ hạn ngạch sản xuất của họ lên một triệu thùng/ngày trong năm qua. Đầu tư đã giảm trong thời gian đại dịch - và các cơ sở lắp đặt dầu, trong một số trường hợp, không được duy trì tốt. Giờ đây, họ phát hiện ra rằng họ không thể thực sự cung cấp đầy đủ mức tăng sản lượng.

Trong khi đó, OPEC+ cũng phải tôn trọng mong muốn của Nga, vì nước này là một trong hai đối tác lớn nhất trong liên minh. OPEC muốn giữ mối quan hệ tốt đẹp với Nga, vì vậy nhiều khả năng họ sẽ tiếp tục với thỏa thuận đã đưa ra vào năm ngoái. Điều đó có nghĩa là tăng nguồn cung dầu thô từ nay đến tháng 9 rất nhỏ.