Thoát nghèo nhờ trồng cây na trên núi đá

Từ cây ngô kém hiệu quả đến lựa chọn mới

Trong giai đoạn từ năm 2012 đến 2015, đời sống của người dân Trung Sơn còn gặp nhiều khó khăn. Trên những vùng đất núi đá, bà con chủ yếu trồng ngô, một loại cây truyền thống nhưng năng suất thấp, chỉ canh tác được một vụ mỗi năm, thu nhập không đủ trang trải cuộc sống. Trước thực tế đó, một số hộ dân bắt đầu tìm tòi mô hình trồng cây ăn quả trên núi đá, trong đó có cây na.

Cây na, vốn quen thuộc với người dân miền núi, cây trồng này thích nghi tốt với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu vùng núi đá. Cây không cần quá nhiều phân bón, dễ chăm sóc, đặc biệt là cho quả to, ngọt, có giá trị kinh tế cao hơn so với cây ngô.

Chị Dương Thị Sang (sinh năm 1984), người dân tộc Mông ở Trung Sơn, chia sẻ: “Khi thấy cây na phù hợp với đất núi, cho quả to, ngọt, gia đình tôi đã quyết định chuyển hẳn sang trồng na. Lúc đầu được Nhà nước hỗ trợ, sau này có chút vốn tích lũy, chúng tôi tự mua giống về trồng thêm. Đến nay, gia đình tôi đã có khoảng 700 cây na. Mỗi lứa chăm sóc tốt có thể bán với giá 20.000 – 30.000 đồng/kg, thu nhập cao hơn nhiều so với trước kia chỉ trồng ngô.

Cũng theo chị Sang, từ thời điểm chuyển đổi mô hình sang trồng cây na, gia đình tôi từ một hộ nghèo, có hoàn cảnh khó khăn đã vươn lên, thu nhập tốt hơn và có cuộc sống đầy đủ hơn.

Tận dụng lợi thế tự nhiên, kết hợp kỹ thuật hiện đại

Cây na được trồng trên núi đá của Trung Sơn không những phù hợp với khí hậu, đất đai mà còn được người dân chăm sóc cẩn thận, áp dụng kỹ thuật mới như đốn, tỉa cành hợp lý, thụ phấn nhân tạo, phòng trừ sâu bệnh hiệu quả.

Anh Dương Văn Hồng (sinh năm 1981) cho biết: “na trồng trên núi đá không cần bón nhiều phân như ở đất bằng, nhưng vẫn phát triển tốt. Bí quyết là phải tỉa cành đúng thời điểm, chăm sóc kỹ lưỡng, phòng trừ sâu bệnh thường xuyên. Nhờ tích cực chăm sóc cây cho thu hoạch sản lượng tốt, từ đó bà con có thêm thu nhập để trang trải cuộc sống.

Quả na ở đây được đánh giá cao về chất lượng, to, ngọt, ít hạt, thơm ngon tự nhiên. Đến mùa thu hoạch, thương lái tìm đến tận nơi để mua, bà con không cần phải mang ra chợ bán lẻ. Giá bán trung bình từ 20.000 – 25.000 đồng/kg, có thời điểm lên tới 50.000 đồng/kg.

Theo đại diện xã Quang Sơn, mô hình trồng na trên núi đá tại xóm Trung Sơn đang ngày càng mở rộng. Từ vài ba hộ trồng thử nghiệm ban đầu, đến nay toàn xóm đã có hơn 15 ha cây Na, trong đó hơn 10 ha đã cho thu hoạch ổn định.

Nhiều hộ gia đình hiện có diện tích trồng na từ 2.000 – 5.000 m². Cây na đã chứng minh được hiệu quả kinh tế rõ rệt, trở thành cây chủ lực giúp người dân Trung Sơn vươn lên thoát nghèo, từng bước làm giàu.

Không chỉ cải thiện thu nhập, việc phát triển cây na còn giúp đồng bào dân tộc Mông thay đổi tư duy sản xuất, từ chỗ canh tác tự phát sang sản xuất có kế hoạch, áp dụng kỹ thuật, từng bước hình thành vùng chuyên canh cây ăn quả. Bên cạnh đó, việc thương lái chủ động thu mua tận nơi giúp giảm chi phí vận chuyển, tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm.

Xã Quang Sơn đang tiếp tục khuyến khích người dân mở rộng diện tích na, đồng thời tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ giống chất lượng cao, liên kết với thương lái để tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, địa phương còn chú trọng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa, trong đó Na là một trong những cây trồng chủ lực bên cạnh chè và một số loại cây ăn quả khác.

Trong thời gian tới, chính quyền xã cũng xác định tiếp tục vận dụng linh hoạt, hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, kết hợp với chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Từ một vùng đất nghèo trên núi đá, với sự hỗ trợ từ chính sách đúng đắn và nỗ lực vươn lên của người dân, xóm Trung Sơn đã "thay da đổi thịt", từng bước vươn lên phát triển kinh tế nhờ cây na.

Câu chuyện về Trung Sơn là minh chứng sống động cho thấy: nếu có sự quyết tâm, tư duy đổi mới và sự hỗ trợ kịp thời từ Nhà nước, thì ngay cả những vùng đất khó khăn nhất cũng có thể bứt phá, tạo nên những mùa quả ngọt.