Washington một lần nữa phải đối mặt với sự đã rồi

Hơn nữa, các nhà máy lọc dầu trong nước của Ấn Độ lại đang thanh toán bằng đồng nhân dân tệ. Hãng RIA Novosti phân tích những lợi ích của việc thanh toán này, và liệu có nguy cơ đối tác thương mại lớn thứ hai của Nga sẽ chuyển hướng tập trung sang châu Phi và Trung Đông hay không.

Nhà cung cấp chính

Nguồn cung từ Nga hiện chiếm 30-45% lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ. Năm 2021, con số này khiêm tốn hơn rất nhiều. Điều này khiến phương Tây vô cùng lo ngại, bởi họ đang tìm mọi cách để tước đoạt nguồn thu của Moscow. Hồi tháng 8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tăng thuế đối với Ấn Độ lên 50% để buộc nước này phải từ bỏ hợp tác với Nga.

Tuy nhiên, ông đã không thành công. Moscow đã cung cấp cho quốc gia tiêu thụ dầu lớn thứ ba thế giới 1,61 triệu thùng mỗi ngày trong tháng 9, giảm so với mức 1,72 triệu thùng của tháng trước. Con số này giảm 16% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng Nga vẫn là nhà cung cấp chính.

Và các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ, như Bloomberg lưu ý, sẽ sớm tăng lượng mua: trong trường hợp này, mức chiết khấu sẽ tăng.

Giới chuyên gia ước tính sản lượng tháng 10 sẽ đạt 1,7 triệu thùng/ngày, tăng 6% so với tháng 9. Theo nền tảng phân tích hàng hóa, dầu Ural (chiếm hơn 50% doanh số) cho tháng 11 sẽ được định giá thấp hơn 2-2,50 đô la/thùng so với dầu Brent chuẩn.

"Đồng thời, chênh lệch giữa Dubai - loại dầu chuẩn của Trung Đông và giá chuẩn cho thị trường Châu Á - Thái Bình Dương - và Ural vẫn duy trì ở mức đáng kể: từ 12 đô la vào tháng 1 (82/70) lên 14 đô la vào tháng 6 (72/58).

Hơn nữa, với Ấn Độ, giá cuối cùng không cố định mà được xác định bởi chi phí vận chuyển, bảo hiểm và các yếu tố khác", Andrey Orlov, đối tác cấp dưới tại công ty tư vấn Triada Partners, lưu ý.

Các cuộc đàm phán đang kéo dài

Trong khi đó, các cuộc đàm phán với Washington vẫn đang kéo dài. New Delhi nhìn chung sẵn sàng mua thêm năng lượng từ Mỹ. Hơn nữa, Ấn Độ đã tuyên bố không chính thức rằng họ sẽ từ bỏ dầu mỏ của Nga, nhưng chỉ khi được phép nhập khẩu dầu mỏ từ Iran và Venezuela. Tuy nhiên, triển vọng ở đây vẫn còn mơ hồ.

"Rõ ràng là giao thương với hai quốc gia đang chịu lệnh trừng phạt nghiêm khắc sẽ không bao giờ được phép. Bản thân Mỹ sẽ không thể nhanh chóng tăng xuất khẩu, vì điều này đòi hỏi đầu tư đáng kể", Mikhail Khachaturyan, Phó Giáo sư tại Khoa Phát triển Chiến lược và Đổi mới thuộc Trường Quản lý Sau đại học của Đại học Tài chính, lưu ý.

Tất nhiên, áp lực từ phía Mỹ có đóng một vai trò nhất định, nhưng các chuyên gia tin chắc rằng đây không phải là yếu tố quyết định.

"Ấn Độ có công suất lọc dầu đáng kể: 277 triệu tấn vào năm 2024, với kế hoạch tăng lên 500 triệu tấn. Dầu mỏ Nga là động lực phát triển quan trọng - nguồn gốc của nó trong các sản phẩm dầu mỏ không thể truy xuất nguồn gốc, và châu Âu đã trở thành điểm đến chính cho hàng xuất khẩu của Ấn Độ", ông Andrey Orlov cho biết.

Đối với phương Tây, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar trước đây đã tuyên bố: bạn không cần phải mua bất cứ thứ gì nếu bạn không hài lòng với thứ gì đó.

Tính linh hoạt của nguồn cung

Trong khi đó, các nhà máy lọc dầu nhà nước của Ấn Độ đã bắt đầu đàm phán với các công ty dầu khí quốc gia ở Trung Đông và Châu Phi về các hợp đồng dài hạn, nguồn tin của Bloomberg cho biết.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng rủi ro từ việc định hướng lại đối tác thương mại của Moscow là không đáng kể.

Ông Khachaturyan chỉ ra rằng hầu hết các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ đều được thiết kế riêng cho nguyên liệu đầu vào của Nga. Việc tăng cường mua hàng từ bất kỳ nhà cung cấp nào khác sẽ đòi hỏi phải hiện đại hóa tốn kém, điều này sẽ phủ nhận mọi lợi ích tiềm năng mà các đối thủ cạnh tranh mang lại.

Hơn nữa, không thể thay thế 88 triệu tấn (chiếm 37% nguồn cung năm 2024) mà không gây thiệt hại kinh tế đáng kể.

Đây là vấn đề sống còn và cân bằng chính trị. Với kinh nghiệm của châu Âu, Ấn Độ có thể sẽ tránh chuyển sang các nguồn năng lượng do phương Tây kiểm soát, theo Alexey Ponomarev, một chuyên gia về tài chính tài sản hàng hải.

Đương nhiên, các nhà máy lọc dầu luôn hướng đến sự linh hoạt, cân bằng lợi ích kinh tế, an ninh năng lượng và rủi ro địa chính trị bằng cách đa dạng hóa danh mục dầu mỏ. Tuy nhiên, dầu thô Nga vẫn là yếu tố then chốt.

Trả bằng nhân dân tệ

Hãng Reuters cũng đưa tin các nhà máy lọc dầu đã nối lại việc thanh toán bằng đồng nhân dân tệ với Moscow. Các chuyên gia coi đây là một bước đi hợp lý và cùng có lợi nhằm giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la. Đối với Nga, đồng nhân dân tệ được ưa chuộng hơn đồng rupee do khả năng chuyển đổi hạn chế.

Ekaterina Bezsmertnaya, Trưởng khoa Kinh tế và Kinh doanh tại Đại học Tài chính, cho biết việc chuyển sang sử dụng đồng tiền Trung Quốc cho phép rút ngắn một mắt xích trong chuỗi giao dịch chuyển đổi tiền tệ.

Như Andrey Orlov nói thêm, cuộc thảo luận cũng bao gồm việc xây dựng một hệ thống thanh toán quốc gia song song nhằm che giấu chi phí thực sự của các giao dịch khỏi các cơ quan quản lý phương Tây, loại bỏ một số dịch vụ—như vận chuyển hàng hóa, bảo hiểm và tài chính—khỏi sự kiểm soát bằng đồng đô la, và do đó đảm bảo rằng các giao dịch giữa Ấn Độ và Nga diễn ra theo bất kỳ điều khoản nào phù hợp với cả hai bên.